STEM

Ik heb vandaag mijn burgerplicht vervuld. O nee, sinds 1970 is het geen plicht meer; het is een burgerrecht. (In 1970 mocht ik nog niet stemmen, dus voor mij is het altijd een recht geweest.)

Met het stempapier voor de waterschappen was ik snel klaar. “Gelieve Democratie serieus te nemen!”: formulier ongeldig – nou, dat leek me wel gepast. Denken ze in Den Haag heus dat er veel mensen in dit soort vergezochte maar volstrekt transparante afleidingsmanoeuvres trappen? “Referenda? Nee, die kunnen we er helaas niet meer bij hebben. Maar hé: sinds 2008 hebt u toch maar mooi … de waterschappen!” Laat-mij-niet-lachen!!!

Ik zal mijn massale lezersschare niet lastig vallen met mijn partijpolitieke keuze. Wat ik wél kwijt wil, is dat ik gisteravond nog niet wist of ik überhaupt zou gaan stemmen. Als ik zie, lees en hoor hoe er van links tot rechts wordt gereageerd op het grote bloedvergieten in Nieuw-Zeeland en het kleinere in Utrecht, heb ik af en toe moeite mijn laatst genoten maaltijd binnen te houden.

Bij De Wereld Draait Door was het schuim gisteren weer eens van de bekken te scheppen. Alsof ze niet hadden verwacht dat de populisten (of Nieuw Rechts, of hoe je ze ook wil noemen) zouden proberen een slaatje te slaan uit het gebeurde, wat inderdaad evenmin een fraaie vertoning was, getuige de clipjes van een razende en tierende Wilders in de Tweede Kamer en een schmierende (soms erg lang naar het juiste woord zoekende) Baudet tijdens een partijbijeenkomst op maandag, die men tóch maar had laten doorgaan …

Maar schmieren kunnen ze allemaal, zoals we kort daarop weer eens konden vaststellen in ‘het slotdebat’, althans het begin daarvan - de rest heb ik niet gezien. Ook dat begin was weinig verheffend, om het zacht uit te drukken. Vervolgens barstte het verbale steekspel los (Marijnissen jr.: De zorrug is geen marrukt, Marruk) en zapte ik weg. Dat ik daardoor Marks zeldzame memory-down-moment (Caroliene, help!) heb gemist, is iets waarmee ik zal moeten leven.  

Meestal is politiek - zeker in een miniatuurlandje als het onze met zijn diep gewortelde consensuscultuur - vooral een interessant tijdverdrijf. Voor mij althans. Anderen hebben dat waarschijnlijk meer met voetbal, darts, auto’s … Maar als er bloed vloeit, kan de atmosfeer omslaan. Na de Tweede Wereldoorlog is dat binnenlands gelukkig maar een paar keer gebeurd. Belangrijkste momenten: de acties van Molukse activisten in de jaren zeventig en de moorden op Pim Fortuyn (2002) en Theo van Gogh (2004).

Maar het geval wil dat er veel meer buitenland is dan binnenland, en internationaal is terroristisch geweld helaas aan de orde van de dag, zeker in deze eeuw. Een greep, met zeer losse pols, uit de afgelopen negentien jaar (oorlogsgebieden als het Midden-Oosten en Afghanistan heb ik bewust buiten beschouwing gelaten):

2001: 11 september, New York, Washington, Pennsylvania

2002: Moord op Pim Fortuyn; Bali; Moskou (Dubrovka Theater)

2004: Madrid (vier treinen); Beslan (school); moord op Theo van Gogh

2005: Londen (metro en bus)

2008: Mumbai

2011: Terreuracties van Anders Breivik in Oslo en op Utøya

2013: Boston (marathon); moord op Lee Rigby (Londen); Nairobi (winkelcentrum)

2015: Parijs: Charlie Hebdo en joodse supermarkt (beide in januari); Tunesië (strand); Parijs en Saint-Denis (november): o.a. Bataclan theater; San Bernardino (schietpartij); schietpartij Thalys Amsterdam-Parijs; Charleston church massacre

2016: Brussel (metro en vliegveld); moord op priester Jacques Hamel in kerk nabij Rouen; Orlando (gay nachtclub); Dhaka, Bangladesh (bakkerij); Nice (boulevard, 14 juli); schietpartij winkelcentrum München; bijlaanslag trein Zuid-Duitsland; Berlijn (kerstmarkt)

2017: Istanboel (nachtclub); U.K. (5 x !): Westminster; Manchester Arena; London Bridge; Finsbury Park; Parsons Green; Barcelona en Cambrils; Marseille (steekpartij); Mogadishu; New York (fietspad)

2018: Carcasonne en Trèbes (schietpartij en gijzeling supermarkt); Surabaya; Parijs (steekpartij); Luik (schietpartij); Bannu en Mastung, Pakistan (politieke bijeenkomsten); Danghara, Tajikistan (aanval op fietsende toeristen met auto en messen, vier doden waaronder een Nederlander); steekpartij CS Amsterdam; Pittsburgh (synagoge); Metele, Nigeria (meer dan 118 soldaten gedood)

2019: Christchurch; Utrecht …

Valt u iets op? Precies: Breivik (2011) en Christchurch (2019). Ja, over Fortuyn/Volkert van der Graaf, Charleston en de synagoge in Pittsburgh kan men twisten. En Prem Radhakishun (schuimkop-de-luxe) is van mening dat de moordpartij van Tristan van der Vlis (Alphen a/d Rijn, 2011) ook hierboven thuishoort. Tja, voor mijn part …   

Maar dan valt mij nog steeds iets op. En dát is nou precies waar veel mensen zich zorgen over maken, heren en dames politici. Zolang we niet bereid zijn dat op zijn minst te benoemen, wordt het niks met die democratie van ons. Meer in het algemeen: we moeten stoppen met elkaar voortdurend meedogenloos de maat te nemen (alsof het mei 1945 is) zodra het over twee specifieke maatschappelijke verschijnselen gaat. Buiten immigratie en integratie zijn er echt nog genoeg dingen waarover we volop kunnen bakkeleien, maar ook dan bij voorkeur zonder de tegenstander meteen volledig te verketteren. Europa bijvoorbeeld. En Zwarte Piet. En ‘Het Klimaat’ (ik zeg liever: de manier waarop we CO₂-uitstoot kunnen beperken en anderszins op klimaatverandering moeten reageren, en hoe snel, tot welke prijs en wie dat geld moet ophoesten). Hoewel … het debat rond die onderwerpen begint ook al religieuze en sektarische trekjes te krijgen.

O ja, Provinciale Staten, je zou het bijna vergeten! Zou het geen puik idee zijn om, gezien de beperkte omvang van de rivierdelta waar wij wonen, een paar vertegenwoordigende lichamen en bestuurlijke entiteiten af te schaffen? Één regering, één kamer plus een stuk of driehonderd gemeenten (uiteraard met gekozen gemeenteraden en graag ook een gekozen burgemeester). Dat moet toch ruim voldoende zijn? Volgens mij kunnen al die o zo belangrijke taken van de provincies en waterschappen echt wel worden ondergebracht bij die gemeenten of in Den Haag.

Waar we het ten slotte volgens mij wel allemaal over eens zijn: we moeten mensen in dit land niet beoordelen op hoe ze eruit zien of waar ze vandaan komen, maar op wat ze doen, hoe ze zich gedragen. O ja, en wat ze schrijven en roepen toch ook wel een beetje … (Wat ze denken, kan je nooit echt weten.)

Ik ga naar bed!

H.A. 20 maart 2019